افتادن اصفهان به دست طغرل سلجوقي و ...

 
نهم آگوست 1052 ميلادي (18 مرداد 431 هجري خورشيدي) شهر اصفهان به دست طغرل سلجوقي افتاد. دوازده سال پيش از اين، سلجوقيان كه از ترکان غز (اغوز) بودند و از آن سوی رود «سیردریا» آمده بودند بر غزنويان (دسته دیگری از ترکان مهاجر) غلبه کرده، به قدرت رسيده و از آن پس سرگرم تصرف شهرهاي ايرانزمين يكي پس از ديگري بودند.
     محمود غزنوي در 1030 ميلادي درگذشته بود و راه براي ادامه مهاجرت سلجوقيان در منطقه «فرارود» و عبور از آمودريا باز شده بود، زيرا كه مسعود غزنوي پسر محمود اجازه مهاجرت را به سمت جنوب به آنان داده بود. طغرل سه سال پيش از تصرف اصفهان، درصدد تصرف اين شهر برآمده بود كه بمانند يزد، كرمان و فارس در دست يك خانواده ديلمي بود كه در آن وقت حكمران ديلمي از در دوستي درآمده بود. با وجود اين، طغرل چشم به اصفهان داشت و مي خواست آن را مركز حكومت خود قراردهد. وي در سال 1051 به محاصره اصفهان دست زد. اصفهان يك سال مقاومت كرد و سرانجام نيز حاكم اصفهان داوطلبانه تسليم شد. گفته شده است که طغرل به حکمران اصفهان که بر چند شهر ديگر حکومت داشت وعده داده بود که اگر تسليم شود، يزد را از او نخواهد گرفت که چنين شد. طغرل در سال 1055 (سه سال پس از تصرف اصفهان) بغداد را هم تصرف كرد و به قدرت ديلميان ايراني پايان داد و خليفه (اسما) و بي اختیار عباسي را با شعار نجات سني ها از برتري شيعيان زير حمايت قرار داد و به اين ترتيب امپراتوري وسيعي براي خود به وجود آورد.