كودتاي مسكو كه ترديد به ماهيت آن هر روز بيشتر مي شود ـ گوشه اي از بزرگترين معمّاي تاريخ بشر

 

تانكها در ميدان سرخ و مردمي كه اين كار جدّي نگرفته بودند، بي اعتناء به رويداد در حال تماشاي آنها!. معمولا پس از وقوع هركودتا كه در ساعات بعد از نيمه شب روي مي دهد، نه روز روشن، مقررات منع رفت و آمد در معابر به اجرا در مي آيد و آثار سختگيري آشكار مي گردد كه در كودتاي 18 آگوست 1991 نمايشي و ساختگي مسكو چنين نبود

پيش از ظهر 18 آگوست 1991 كه اوضاع شوروي بر اثر سياست ها و يا به نظر بعضي؛ «ماموريت!» گورباچف به هم ريخته بود و امكان اصلاح وجود نداشت تانكها وارد خيابانانهاي مسكو شدند و جمعي از مقامات نظامي و سياسي شوروي در حالي كه در كنار هم نشسته بودند و اظهارات آنان مستقيما از تلويزيون پخش مي شد گفتند كه مجبور شده اند براي نجات! كشور دست به اقدام اضطراري (كودتا) بزنند و گورباچف كه براي استراحت به كريمه رفته، در آنجا تحت نظر است!. اين نخستين کودتاي تاريخ بود که در روز روشن انجام گرفته بود و لذا جدّي گرفته نشد و (به دلايلي) نظر مفسرّان بر ساختگي بودن آن بود.
    در اين روز اقدام فوق العاده ديگري از جمله مقررات منع رفت و آمد و اجتماعات و دستگيري مخالفان احتمالي و تعليق قوانين عادي و آماده باش پادگانها و احضار افراد ذخيره و احتياط كه معمولا در پي هر كودتاي نظامي - مخصوصا در كشوري چون روسيه كه مردم عادت به مشاهده خشونت دارند روي نداد و همين امر باعث شد كه طبق انتظار، در روزهاي بعد شماري (و احتمالا ازپيش سازمان داده شده) وارد خيابانها شوند و كودتا! شكست بخورد. رهبران كودتا بعدا دستگير شدند كه هركدام پس از مدتي ماندن در زندان آزاد شدند و برخي از آنان مقام تازه يافتند!. بايد دانست كه به علت نبودن مورّخ و روزنامه نگار واقعي، شجاع و آزاد و وفادار به حرفه ژورناليسم اسرار رويدادهاي نيمه دوم دهه 1980 شوروي و تحولات روسيه و ساير اعضاي اتحاديه منحله (جماهير شوروي که برجاي امپراتوري روسيه نشسته بود تا مقدمه ايجاد يک کنفدراسيون جهاني باشد) در دهه 1990 و ادامه آن همچنان در پرده ابهام است بويژه که اقدام چشمگير براي دستاوردهاي علمي و ... اين جماهيريه هم نشده است.