ایرانیان و عشق به ارتش

در تاریخ معاصر ایران، جولای 1962 (تیرماه 1341) ماه برخورد و درگیری لفظی شاه (پهلوی دوم) و علی امینی نخست وزیر وقت و در عین حال آغاز بکارگیری حرفه سنجش نظر در آن کشور است. محبوبیت علی امینی از تمامی دولتمردان دوران 25 ساله [پس از براندازی 28 امُرداد 1332] بیشتر بود. اختلاف نظر شاه و امینی که برسر بودجه ارتش بود در جلسه 19 تیرماه شورای وزیران به مشاجره لفظی انجامیده بود. امینی که برای کاهش بودجه ارتش با مقاومت شاه رو به رو شده بود 24 تیرماه قضیه را به صورتی با مردم درمیان نهاد و تهدید کرد که در آن شرایط نامطلوب مالی، اگر مقاومت [مخالفت شاه با نظر او] ادامه یابد راهی جز کناره گیری ندارد و با کنار رفتن او، برنامه اصلاحات متوقف و یا مسیری دیگر خواهد یافت که نقض غرض است. امینی در عین حال دولت واشنگتن را متهم کرد که حمایت خودرا از او سلب کرده است. امینی سه روز بعد (27 تیرماه 1341) کناره گیری کرد.     رادیو دولتی با همکاری تلویزیون غیر دولتی ایران و باطنا با هدف توجیه نظر شاه، به صورتی ابتدایی و به روش نظر سنجی سال 1824 نشریه آمریکایی هریسبورگ پنسیلوینین Harrisburg Pennsylvanian که به «سترا پل Straw Poll» معروف است در تهران، چهار شهر بزرگ، ده شهر کوچک و پنجاه بخش (شهرک، آبادی بخشدار نشین) از ایرانیان نظرشان را درباره ارتش و نیز مسائل کشور جویا شدند که 93 درصد خواهان ارتشی نیرومند با اختصاص دادن بودجه بیشتر شده بودند. مردمی که کسب نظر شده بودند همچنین مسئله اصلی کشوررا نبود مدیران فداکار و واجد شرایط (نه، آقا بالاسر)، دادگستری سریع العمل و بی نظر و نخست وزیری بمانند امیر کبیر که به جای سیاستبازی و در اندیشه منافع خود و بستگان بودن تفکّر عمومی و ملی داشته باشد بیان کرده بودند. این نظرسنجی تا ششم امُرداد 1341 (28 جولای 1962) ادامه داشت.     نظر سنجی بعدی در ایران، اواخر سال 1343 (1945 میلادی) و پس از ترور حسنعلی منصور به روش جورج گالوپ George H. Gallup و لوئیس هریس Louis Harris (روش علمی؛ Survey sampling ، National Public Opinion و ... با محاسبه margin of error) انجام شد که همان نتایج را در تایید تقویت ارتش به دست داد. در نظر سنجی سال 1353 (1974 میلادی) 89 درصد ایرانیان گفته بودند که همه درآمد اضافی نفت را صرف تقویت ارتش کنند تا کشوری نیرومند داشته باشند که در این دنیا، حرف موثر از دهانه توپ خارج می شود!. این علاقه به ارتش تازگی ندارد. همه سفرنامه نگاران بیگانه که در قرون وسطا و جدید از ایران دیدار داشته این علاقه ایرانیان را در تالیفات خود آورده اند.